کد مطلب: 74615
ا ثبت ?ميراث معنوي چهارمحال و بختياري در فهرست آثار ملي ا
تاریخ انتشار : 1393/01/01
نمایش : 746
به گزارش سلام لردگان به نقل از شبستان ، «چوب بازي» و «فنون پخت نان» دو ميراث معنوي اين استان است که در جشنواره ملي ثبت در فهرست آثار ملي ثبت شد و در ادامه به معرفي مختصر اين دو اثر مي پردازيم:
* چوب بازي:
چوب بازي در فرهنگ بختياري نوعي رقص مردانه و حماسي - رزمي محسوب مي شود، که در مراسم عروسي و مراسم هاي مختلف فرهنگي انجام مي شود.
رقص، به حرکت درآوردن هماهنگ اندام هاي بدن همراه با موسيقي است که بر اساس کشش و نياز طبيعي، به منظور احساس هاي فردي و اجتماعي و نيز برگزار کردن مراسم مختلف اجرا مي شود.
چوب بازي رقصي کاملاً مردانه است و جزو مهم ترين و حماسي ترين بازي هاي بختياري به شمار مي رود.
اين بازي علاوه بر ايجاد شور و شادماني در عروسي، باعث تقويت روحيه حماسي بازيگران مي شود و در ضمن طوايف مختلف با رودررو قرار دادن جوانان شان در اين بازي که در واقع يک جنگ نمادين است، نسبت به هم برتري جويي مي کنند، بي آنکه همانند جنگ هاي واقعي متحمل تلفات و خسارت شوند.
ابزار اين بازي چوب است، طرفين چوب بازي هر يک چوبي متفاوت در دست دارند که يکي داراي چوب محکم و نسبتاً قطور به نام «ديرک dirak » است که نقش مدافع را بازي مي کند و ديگري يک چوب نازک که به آن «ترکه tarke » مي گويند و قابليت ارتجاعي زيادي دارد که معمولاً از شاخه هاي درخت بلوط تهيه مي شود.
علاوه بر استفاده از چوب در اين بازي، موسيقي محلي ساز و دهل بختياري ها متن و محرک اصلي اين بازي حماسي را تشکيل مي دهد.
رقص چوب بازي بختياري رقصي رزمي – حماسي به شمار مي رود، و مسلما قدمتي از زمان استقرار بختياري ها در سرزمين کوهستاني بختياري را شامل مي شود که طبق شواهد و با استناد به کتب تاريخي، تاريخ بختياري به قرن چهاردهم ميلادي و دوره زمامداري 200 ساله خوانين دورکي بر مي گردد.
به طور کلي امروزه با توجه به رشد شهرنشيني و رغبت و گرايش به استفاده از اين فرهنگ، فرهنگ عامه و از آن جمله آئين سنتي و نمايشي مردم در معرض خطر فراموشي قرار دارد.
گفتني است، اين اثر با شماره 504 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
* پخت نان:
امروزه با توجه به رشد و گسترش وسايل ارتباط جمعي و علاقه به شهرنشيني، مجموعه آداب و رسوم و فنون و مهارت هاي زندگي بومي – سنتي در خطر فراموشي است و از آنجا که گوشه اي از فنون و مهارت هاي زندگي سنتي بختياري در فنون پخت نان محلي و سنتي نمود پيدا کرده است، ثبت اين ميراث معنوي در فهرست آثار ملي، تاثير بسزايي در حفظ و ماندگار آن دارد.
نان همواره عامل مهمي در زندگي مورد توجه انسان‌‌ها بوده است.
نان در زندگي عشاير کوچنده نيز نقش بسيار عمده اي را ايفا مي کند به گونه اي که اين ماده غذايي، خوراک اصلي را در تغذيه جمعيت کوچنده تشکيل مي دهد.
تفاوت‌‌هاي موجود در نان هاي هر منطقه تحت تاثير عادات مردم و امکانات محيطي آن منطقه است، در بين بختياري‌‌ها نان و برخي از خوراک ها آن‌چنان ارزشمند است که به آن سوگند ياد مي‌کنند.
تفاوت در شيوه معيشت هر قوم از اختلافات فرهنگي، طبيعي، جغرافيايي و به طور کلي نوع زندگي آن قوم که برگرفته از عوامل مختلفي مي باشد سرچشمه گرفته است.
بدون شک فنون نان پزي نيز در ميان قوم بختياري به عوامل زيادي بالاخص عوامل محيطي و فرهنگي بستگي دارد که اين فنون نان پذي را نسل به نسل به آيندگان منتقل مي کنند.
شاتر، توسي و توه از لوازم مورد نياز پخت نان محلي در فرهنگ بختياري است.
شيوه خاص خمير، تفاوت زماني به عمل آمدن خميرها در نان هاي مختلف و تفاوت آرد بکار رفته در پخت نان، از ويژگي‌هاي منحصر به فرد پخت نان محلي در استان چهارمحال به شمار مي رود.
گفتني است، اين اثر با شماره 506 به ثبت رسيده است.
پايان پيام/